Ακαδημία Πλάτωνος

Η Ακαδημία ιδρύθηκε στην Αθήνα γύρω στο 387 π.Χ. από τον Πλάτωνα, μετά το πρώτο του ταξίδι στη Σικελία, μεταξύ 398 και 390 π.Χ. Βρισκόταν σε ένα άλσος της Ακαδήμειας, ένα προάστιο των Αθηνών αφιερωμένο στον Αθηναίο ήρωα Ακάδημο, από το όνομα του οποίου πήρε και την ονομασία της. Το μέρος αυτό θεωρείτο ιερό, καθώς, σύμφωνα με τον μύθο, ο Θησέας είχε κρύψει εκεί την Ελένη, και οι Σπαρτιάτες σεβάστηκαν τον χώρο και δεν τον κατέστρεψαν όταν εισέβαλαν στην Αττική το 413 π.Χ. λόγω της σύνδεσής του με τους Διόσκουρους.

 

Η Ακαδημία παρέμεινε ενεργή σε όλη την ελληνιστική εποχή, αλλά η λειτουργία της διακόπηκε για τέσσερα χρόνια κατά τον Πρώτο Μιθριδατικό Πόλεμο, όταν ο Φίλων ο Λαρισαίος έφυγε για τη Ρώμη το 88 π.Χ. Το 529, μετά από σχεδόν δέκα αιώνες, η Ακαδημία έκλεισε οριστικά, με απόφαση του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουστινιανού.

 

Ο Διογένης Λαέρτιος διαίρεσε την ιστορία της Ακαδημίας σε τρεις φάσεις: την Παλιά Ακαδημία, τη Μέση με επικεφαλής τον Αρκεσίλαο, και τη Νέα, της οποίας ηγείτο ο Λακύδης.

 

Η Ακαδημία λειτούργησε ομαλά από την ίδρυσή της μέχρι τις αρχές του 1ου αιώνα π.Χ. Όμως, με την έναρξη του Πρώτου Μιθριδατικού Πολέμου το 88 π.Χ., ο Φίλων αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Αθήνα για τη Ρώμη, όπου παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του. Το 86 π.Χ., ο Λεύκιος Κορνήλιος Σύλλας πολιορκώντας την Αθήνα, προκάλεσε σοβαρές ζημιές, καταστρέφοντας μεταξύ άλλων και την Ακαδημία, η οποία βρισκόταν σε πυκνόφυτο προάστιο της πόλης, καθώς και το Λύκειο.

 

Η καταστροφή ήταν τόσο εκτεταμένη, ώστε η ανακατασκευή της Ακαδημίας ήταν πολύ δύσκολη. Όταν ο Αντίοχος ο Ασκαλωνίτης επέστρεψε στην Αθήνα από την Αλεξάνδρεια το 84 π.Χ., επανέλαβε τη διδασκαλία του, όχι στην Ακαδημία, αλλά στο Λύκειο. Ο Κικέρων, μαθητής του Φίλωνα, περιγράφει μία επίσκεψή του στην εγκαταλελειμμένη Ακαδημία, σημειώνοντας πως ο χώρος ήταν "ήσυχος και έρημος" εκείνη την ώρα της ημέρας.

 

Η λειτουργία της Ακαδημίας συνεχίστηκε για αιώνες, αν και με διαλείμματα, γνωρίζοντας περιόδους ακμής και παρακμής.

 

Το οριστικό κλείσιμό της ήρθε το 529 με διαταγή του Ιουστινιανού. Κατά τον Αγαθία, τα εναπομείναντα μέλη της, συμπεριλαμβανομένου του Σιμπλίκιου, βρήκαν καταφύγιο στην αυλή του Χοσρόη Α' στην Περσία, μεταφέροντας μαζί τους χειρόγραφα φιλοσοφικού, λογοτεχνικού και επιστημονικού περιεχομένου. Με τη συνθήκη ειρήνης μεταξύ Περσίας και Βυζαντίου το 532, εξασφαλίστηκε και η προστασία τους.