Ζαγορά Άνδρου

Ο γεωμετρικός οικισμός της Ζαγοράς βρίσκεται σε ένα οροπέδιο σε μια απόκρημνη χερσόνησο, σε υψόμετρο 160 μέτρων. Ο οικισμός είχε εντοπιστεί ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα από τον Εφόρο Αρχαιοτήτων Αντώνιο Μηλιαράκη, ενώ οι πρώτες ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν το 1960 από τον Εφορο Αρχαιοτήτων Νικόλαο Ζαφειρόπουλο. Μεγαλύτερης κλίμακας ανασκαφές που αποκάλυψαν ένα σημαντικό τμήμα του οικισμού έγιναν από τον καθηγητή Αλέξανδρο Καμπίτογλου, από το 1965 έως το 1972.

 

Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών, αποκαλύφθηκε ένα μεγάλο τμήμα του γεωμετρικού οικισμού (10ος-8ος αιώνας π.Χ.), το οποίο προστατευόταν από ισχυρό τείχος που εκτεινόταν για 110 μέτρα προς την ενδοχώρα. Η είσοδος στον οικισμό γινόταν μέσω μιας μεγάλης πύλης, η οποία ανακατασκευάστηκε τον 6ο αιώνα π.Χ., την ίδια περίοδο που κατασκευάστηκε και ο ναός.

 

Το ιερό του οικισμού, που ιδρύθηκε τον 8ο αιώνα π.Χ., συνέχισε να λειτουργεί έως τον 5ο αιώνα π.Χ., παρά την εγκατάλειψη του οικισμού γύρω στο 700 π.Χ. Ο ναός, ο οποίος χτίστηκε περίπου το 575-500 π.Χ., είχε μεγαρόσχημο σχήμα με κλειστό πρόναο και σηκό, ο οποίος φιλοξενούσε τον παλαιό βωμό. Πιθανώς, εδώ λατρευόταν η θεά Αθηνά. Τα ευρήματα του οικισμού εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Άνδρου.

 

Στον αρχαιολογικό χώρο έχουν πραγματοποιηθεί μικρής κλίμακας στερεωτικά έργα, κυρίως για την ενίσχυση των τοίχων των κατοικιών.