του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης Στη σπηλιά: Ιστορίες από το σκοτάδι στο φως.

 

Η έκθεση συνδιοργανώνεται από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (ΑΜΘ), στο οποίο και παρουσιάζεται, και την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας (ΕΠΣ). 

 

Στην έκθεση τα σπήλαια αντιμετωπίζονται ως αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής των ανθρώπων και αυτή η άρρηκτη σχέση αποτυπώνεται πολυεπίπεδα. Μάλιστα, σε αυτή την ιδέα βασίζεται και η μουσειολογική αφήγηση της έκθεσης αλλά και η μουσειογραφική προσέγγιση, η οποία εκλαμβάνει το μοναδικό και εύθραυστο οικοσύστημα των σπηλαίων όχι απλώς ως έναν γεωλογικό σχηματισμό αλλά ως ένα περιβάλλον, έναν βιωμένο χώρο, με τον άνθρωπο να συνδέεται μαζί του από την πρώτη στιγμή της ύπαρξής του. 

 

Το σπήλαιο είναι τόπος όπου βιώθηκε το αίσθημα της καταφυγής και της ασφάλειας, του εγκλεισμού, του τραύματος, της γιορτής και της τελετουργίας, της αποκαλυπτικής εμπειρίας, της επαφής με τις θεότητες, της αναγέννησης, της μετάβασης, της φιλοσοφικής αναζήτησης. Το ποικίλο αυτό φάσμα παρουσιάζεται στον επισκέπτη μέσα από πέντε κύριες ενότητες: Ένα ημερολόγιο του παρελθόντος, Η αρχαιολογία των σπηλαίων, Η άλλη όψη των σπηλαίων, Ακολουθώντας τις διαδρομές  και Ρίχνοντας φως στη σπηλιά.

 

Λίθινα και οστέινα εργαλεία, κεραμική, γλυπτά, επιγραφές, νομίσματα, χάλκινα εργαλεία και όπλα, πήλινα ειδώλια, χάλκινα και χρυσά κοσμήματα, λατρευτικές εικόνες, ανθρωπολογικό, αρχαιοβοτανολογικό και αρχαιοζωολογικό υλικό, αλλά καιέργα  σύγχρονης τέχνης, φωτίζουν τις διαφορετικές πτυχές της σχέσης του ανθρώπου με το σπήλαιο. Ιδιαίτερη ενότητα αφιερώνεται στους επιστήμονες που εμπλέκονται  στην εξερεύνηση των σπηλαίων. 

 

Η έκθεση αποτελεί καρπό της εξαιρετικής συνεργασίας με έντεκα Εφορείες Αρχαιοτήτων (Άρτας, Ημαθίας, Ιωαννίνων, Καβάλας-Θάσου, Λάρισας, Μαγνησίας, Σερρών, Ροδόπης, Χαλκιδικής και Αγίου Όρους, Φλώρινας και Χίου), και τρία μουσεία (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και Μουσείο του Τελλογλείου Ιδρύματος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) που δάνεισαν αντιπροσωπευτικά αντικείμενα των συλλογών τους, τα περισσότερα αδημοσίευτα ευρήματα που θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο κοινό. 

 

Η έκθεση θα πλαισιωθεί με παράλληλες δράσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολεία και οικογένειες, ξεναγήσεις, μουσικές συναυλίες, δράσεις φιλαναγνωσίας και επιστημονικές διαλέξεις. Συνοδεύεται από επιστημονικό κατάλογο που τεκμηριώνει την έκθεση και θα διατίθεται από το πωλητήριο του Μουσείου από 15 Μαΐου 2025.