Το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας (Μ.Γ.Φ.Ι.) είναι Ίδρυμα – Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου – και έχει χαρακτηρισθεί ως κοινωφελές. Απαρτίζεται από 5μελές Διοικητικό Συμβούλιο, μόνιμο επιστημονικό, διοικητικό και τεχνικό προσωπικό και υποστηρίζεται από ειδικούς επιστημονικούς συμβούλους στον ερευνητικό και εκπαιδευτικό τομέα. Το Μουσείο Γουλανδρή ήταν το πρώτο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα το 1964, και το πρώτο που έθεσε τα θεμέλια της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

 

Το Μ.Γ.Φ.Ι. βρίσκεται στην Κηφισιά, 14,5 χιλιόμετρα Β.Α. της Αθήνας. Στεγάζεται σε ένα κομψό νεοκλασικό κτίριο του περασμένου αιώνα (1875). Διαμορφώθηκε και επεκτάθηκε κατά τα χρόνια λειτουργίας του, ώστε να αποτελέσει κατάλληλο χώρο για τις μουσειακές ανάγκες – επιστημονικές και εκπαιδευτικές – του Ιδρύματος.

 

Το 1991 το Μουσείο ίδρυσε το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) στην Θεσσαλονίκη με την συμβολή της Γενικής Διεύθυνσης ΧΙ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του ΥΠΕΧΩΔΕ. Σκοπός του είναι να συμβάλλει στην αναχαίτιση και αναστροφή της απώλειας των φυσικών οικοτόπων της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής.

 

Το 1999, εν όψει της νέας χιλιετίας και της συνεχιζόμενης υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος, το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας προχώρησε στην δημιουργία του Κέντρου Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης ΓΑΙΑ, με την συμβολή της Ε.Ε. και του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Σκοπός του είναι να λειτουργήσει ως το μουσείο του μέλλοντος, ως κέντρο πρωτοποριακό επιστημονικής έρευνας και εκπαίδευσης, χαράσσοντας μια νέα περιβαλλοντική πολιτική στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και διεθνώς.

 

Παράλληλα στην Κρήτη το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας αναστήλωσε το Τέμενος Μασταμπά Ρεθύμνου , όπου εκτίθενται παλαιοντολογικές και γεωλογικές συλλογές της Κρήτης.