Πίνακας Ελέγχου Συντονιστών ]

Ερώτηση γραμματικής...

Αναζήτηση εκπαιδευτικού υλικού από τα μέλη μας.

Ερώτηση γραμματικής...

Δημοσίευσηαπό vagelistolis » 01 Ιουν 2011, 20:08

Ο τύπος Προστακτικής "περιμέντε" είναι σωστός ή μόνο ο τύπος περιμένετε;Αν το ξέρει κάποιος σίγουρα ας με βοηθήσει.Πού μπορώ στο ιντερνετ να ψάχνω ανάλογες γραμματικές πληροφορίες;
Άβαταρ μέλους
vagelistolis
 
Δημοσιεύσεις: 23
Εγγραφή: 23 Νοέμ 2009, 01:00

Δημοσίευσηαπό pirlipopon » 01 Ιουν 2011, 21:08

δεν ξερω αν βοηθαω

Οι "συγκεκομμένοι" ρηματικοί τύποι του βʼ πληθυντικού (όπως ανοίξτε, γυρίστε, αφήστε, τηλεφωνήστε) είναι μόνο της προστακτικής. Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται στο βʼ πληθ. του στιγμιαίου μέλλοντα και της υποτακτικής του αορίστου, Στις περιπτώσεις αυτές η κατάληξη είναι -ετε και όχι -τε (που είναι κατάληξη μόνο της προστακτικής).

Έτσι είναι σωστές οι εκφράσεις: ανοίξτε τα μάτια, όταν ανοίξετε τα μάτια, θα γυρίσετε νικητές, γυρίστε νικητές, αφήστε την να φύγει, θα την αφήσετε να φύγει, τηλεφωνήστε μου. Είναι λάθος οι εκφράσεις: όταν ανοίξτε τα μάτια, θα γυρίστε νικητές, θα την αφήστε να φύγει, είπατε ότι θα μου τηλεφωνήστε.
Άβαταρ μέλους
pirlipopon
 
Δημοσιεύσεις: 31
Εγγραφή: 16 Νοέμ 2008, 01:00
Τοποθεσία: ?????

Δημοσίευσηαπό pirlipopon » 01 Ιουν 2011, 21:10

Ένα ορθογραφικό ναρκοπέδιο: Η Προστακτική
Η προστακτική στα Νέα Ελληνικά έχει μόνο δύο πρόσωπα: δεύτερο ενικό και δεύτερο πληθυντικό. Έχει δύο φωνές (ενεργητική - παθητική) και διακρίνεται σε συνοπτική (στιγμιαία) προστακτική (π.χ. γράψε) και εξακολουθητική (π.χ. γράφε).
O εξακολουθητικός τύπος περιγράφεται σε κάποιες γραμματικές και σαν προστακτική ενεστώτα, ενώ ο συνοπτικός τύπος σαν προστακτική αορίστου, χωρίς όμως οι χρόνοι αυτοί να έχουν εδώ τη χρονική σημασία που έχουν σε άλλους ρηματικούς τύπους.

Κανόνες για την ορθογραφία της προστακτικής

Η συνοπτική προστακτική ενεργητικής φωνής χρησιμοποιεί το θέμα του αορίστου της ενεργητικής φωνής, (αυτό, πιο απλά, σημαίνει ότι οι παραλήγουσες σε ενεργητικό αόριστο και στη συνοπτική ενεργητική προστακτική είναι ίδιες), προσθέτοντας τις καταλήξεις -ε (εν.) και -τε (πληθ.): κρύψε (έκρυψα), φόρεσε (φόρεσα), άνοιξε (άνοιξα), αγάπησε (αόρ. αγάπησα), καθαρίστε (καθάρισα), αντιγράψτε (αντέγραψα), τηλεφωνήστε (τηλεφώνησα), αγαπήστε (αγάπησα)
Εξαιρέσεις σ' αυτόν τον κανόνα αποτελούν διάφορα ρήματα χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες: βρες-βρείτε, μπες-μπείτε, κάθισε-καθίστε, πες-πείτε, έλα-ελάτε, φάε-φάτε κ.ά.
SOS! Επισήμανση: το θέμα του αορίστου διατηρείται στην προστακτική αλλά όχι -προς Θεού- και η χρονική αύξηση. Έτσι οι σωστές προστακτικές είναι: παράγγειλε, αντίγραψε, επανάλαβε (και όχι: εσύ παρήγγειλε, εσύ αντέγραψε, εσύ επανέλαβε)
SOS! Θα πρέπει να τονιστεί ιδιαιτέρως μια υποπερίπτωση στον κανόνα που συχνά εφαρμόζεται λανθασμένα:
στα ρήματα σε -ίζω η παραλήγουσα της ενεργητικής προστακτικής γράφεται με -ι-(χάρισε-χαρίστε, καθάρισε-καθαρίστε, προσδιόρισε-προσδιορίστε), ενώ στα ρήματα με κατάληξη -ώ (β' συζυγία) γράφεται με -η- (αγάπησε-αγαπήστε, χρησιμοποίησε-χρησιμοποιήστε, τηλεφώνησε-τηλεφωνήστε, τραγούδησε-τραγουδήστε, επικοινώνησε-επικοινωνήστε))

Η συνοπτική προστακτική της παθητικής φωνής σχηματίζεται με το θέμα του αορίστου της ενεργητικής φωνής στον ενικό και το θέμα αορίστου της παθητικής φωνής στον πληθυντικό, προσθέτοντας αντίστοιχα τις καταλήξεις -ου και -είτε:ντύσου-ντυθείτε (ενεργ. αόρ. έντυσα-παθ. αόρ.ντύθηκα), παντρέψου-παντρευτείτε (πάντρεψα-παντρεύτηκα), τραβήξου-τραβηχτείτε (τράβηξα-τραβήχτηκα), κρατήσου-κρατηθείτε (κράτησα-κρατήθηκα)
Σημείωση: ο τόνος μπαίνει πάντα στην παραλήγουσα.
H εξακολουθητική προστακτική της ενεργητικής φωνής, γενικά, σχηματίζεται με το θέμα του ενεστώτα προσθέτοντας τις καταλήξεις -ε , -τε στα ρήματα πρώτης συζυγίας (αυτά που δεν τονίζεται η κατάληξη -ω), π.χ. λύνε, πίνε, χάριζε, κρύβε, σκύβετε) ή τις καταλήξεις -α, -άτε στα ρήματα β' συζυγίας-α' τάξης (τα εις -ώ, π.χ. αγάπα-αγαπάτε, κράτα-κρατάτε, κοίτα-κοιτάτε, τραγούδα-τραγουδάτε). Τα ρήματα β' συζυγίας-β' τάξης έχουν μόνο πληθυντικό σε -είτε (π.χ. χρησιμοποιείτε, τηλεφωνείτε, οδηγείτε)
H εξακολουθητική προστακτική της παθητικής φωνής, σχηματίζεται μόνο περιφραστικά, οπότε δεν παρουσιάζει δυσκολίες (να ντύνεσαι, να παντρεύεστε). Η σχολική γραμματική καταγράφει εντός παρενθέσεως και τύπους όπως κρύβου-κρύβεστε, πλέκου-πλέκεστε, που όμως δεν χρειάζεται να τους θυμόμαστε γιατί κανένας δεν τους χρησιμοποιεί πουθενά!
SOS! Προσοχή στις διαφορές: χρησιμοποιήστε (συνοπτική προστακτική) - χρησιμοποιείτε (εξακολουθητική προστακτική).
Ομοίως: τηλεφωνήστε-τηλεφωνείτε, χορηγήστε-χορηγείτε, οδηγήστε-οδηγείτε, ακολουθήστε-ακολουθείτε, προχωρήστε-προχωρείτε, ευχαριστήστε-ευχαριστείτε (παράδειγμα: ευχαριστήστε, παιδιά, το θείο, ενώ ευχαριστείτε τον Κύριο)
Άβαταρ μέλους
pirlipopon
 
Δημοσιεύσεις: 31
Εγγραφή: 16 Νοέμ 2008, 01:00
Τοποθεσία: ?????


Επιστροφή στο ΕΥΡΕΣΗ ΥΛΙΚΟΥ (για τα μέλη)

Μέλη σε σύνδεση

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 12 επισκέπτες